Ik hoorde dat je je pensioen belastingvrij kunt ontvangen als je je in Portugal vestigt. Klopt dit? En waar is dit op gebaseerd?
Als het aan de Portugezen ligt, verkast iedere rijke Europese gepensioneerde naar hun republiek. Eind 2012 regelde men daarom dat zogeheten ‘niet-gewone ingezetenen’ (residentes não habituais) hun pensioen in Portugal tien jaar lang belastingvrij kunnen incasseren. Je bent zo’n ‘niet-gewone’ Portugees als je de afgelopen vijf jaar niet in Portugal, maar aantoonbaar in een ander land belastingplichtig was. Ook moet je inkomen uit een land buiten Portugal komen, terwijl je speciale fiscale status bij de Portugese fiscus moet zijn geregistreerd.
Wegens deze gulle regeling gonst er een gerucht onder Nederlandse pensionado’s: door simpelweg te emigreren zou je, al luierend bij je Portugese villa, lijfrentes en pensioenfondsuitkeringen netto kunnen incasseren, ook al heb je die met veel Hollands fiscaal voordeel opgebouwd.
Is dit te mooi om waar te zijn? Inderdaad, want het Nederlands-Portugese belastingverdrag steekt een stokje voor dit soort pensioenverdubbeling op kosten van onze Staat. Het regelt – heel slim – dat onze fiscus je pensioen, ondanks emigratie naar Portugal, tóch belast als je aan de volgende drie voorwaarden voldoet. Je moet ten eerste in Nederland fiscaal voordeel hebben genoten (premieaftrek) toen je het pensioen opbouwde. Daarnaast moet je per jaar meer dan 10.000 euro aan pensioen- en lijfrente-uitkeringen ontvangen. En tot slot moet gelden dat de Portugezen over minder dan 90 procent van je pensioen belasting heffen en/of je niet aanslaan voor het algemene belastingtarief.
In die laatste bepaling zit het venijn. Juist omdat de Portugezen niets heffen, blijf je, na emigratie, gewoon hier belasting over je pensioen betalen. En om het extra zuur te maken: dit geldt niet voor onze zuiderburen. Belgische residentes não habituais kunnen wél optimaal van de Portugese fiscale gastvrijheid profiteren.
De Portugese regeling pakt wél gunstig uit voor inkomen uit rente en dividend. Ook daar geven de Portugezen een vrijstelling voor, terwijl in het belastingverdrag met Portugal is geregeld dat Nederland er maximaal 10 procent over mag heffen. Meer fiscale, financiële en organisatorische informatie over emigratie naar Portugal is gebundeld in het net herziene boek Wonen en kopen in Portugal (uitgeverij Guide Lines). Lees je stevig in voordat je je stort in een onzeker Portugees emigratieavontuur.
Fiscaal lonend
Met veel landen lopen nog verdragen zonder regeling van de heffingsrechten bij fiscaalvriendelijke afkoop van pensioen in het andere land. Zo worden in het verdrag met Singapore de heffingsrechten over particuliere pensioenuitkeringen aan de woonstaat van de pensioengenieter toegewezen. Bij belastingverdragen van vóór opname van het huidige art. 19b in de Wet LB 1964, of zonder bepaling over afkoop van pensioenrechten, kan Nederland niet eenzijdig de heffingsrechten naar zich toe trekken. Daarom is emigratie naar een land waar pensioen onbelast is of tegen lage tarieven kan worden afgekocht vaak nog steeds lonend. Gerard van Westen, advocaat-belastingdeskundige
Bron: NRC 10 januari 2015 (Erica Verdegaal)