Vanaf 2017 nieuwe tarieven in box 3

Particulieren krijgen vanaf 2017 te maken met de nieuwe systematiek van de box 3-heffing. Het stond volop in de kranten, maar nu zijn de details bekend. Per saldo gaan mensen met een kleiner vermogen erop vooruit. Meer vermogenden gaan extra betalen. Op dit moment wordt voor de belastingheffing in box 3 gerekend met een vast forfaitair rendement van 4%. Gecombineerd met een percentage van 30% betaalt u op dit moment over uw vermogen, zoals spaartegoeden, aandelen en tweede woningen, een heffing van 1,2%.

Vanaf 2017 gaat het forfaitaire rendement veranderen. Het tarief van 30% blijft wel hetzelfde. Zie hieronder voor de verwachte forfaitaire rendementen.

Raming forfaitaire rendement in 2017

In onderstaande tabel ziet u het forfaitaire rendement per schijf conform de raming in 2017.

¹ 67% x 1,63% + 33% x 5,5%
² 21% x 1,63% + 79% x 5,5%
³ 0% x 1,63% + 100% x 5,5%

Dit forfaitaire rendement is gebaseerd op de gemiddelde verdeling van het box 3-vermogen over spaargeld en beleggingen (de vermogensmix). De verhouding tussen spaargeld en beleggingen wordt voor grotere vermogens geacht anders te zijn dan voor kleinere vermogens. In grotere vermogens is naar verwachting een groter aandeel beleggingen, waardoor ook het forfaitaire rendement hoger is. Dit komt omdat een gemiddeld rendement bepaald wordt voor het spaardeel (1,63%) en het beleggingsdeel (5,5%). Dit gebeurt op basis van werkelijk gerealiseerde marktrendementen in het verleden. Het gemiddelde rendement op het spaardeel en het beleggingsdeel wordt jaarlijks opnieuw bepaald. Het is de bedoeling dat dit systeem drie jaar na de invoering in 2017 voor het eerst geëvalueerd zal worden.

Let op!

Voor buitenlandse belastingplichtigen met een bepaald box 3-vermogen in Nederland zal hetzelfde forfaitaire rendement worden toegepast als voor binnenlandse belastingplichtigen met een even groot box 3-vermogen.

Heffingvrije vermogen stijgt naar € 25.000

Het heffingvrije vermogen van € 21.330 (bedrag in 2015) gaat met ingang van 1 januari 2017 omhoog naar € 25.000 per persoon. Fiscale partners mogen net als nu kiezen hoe zij het gezamenlijke box 3-vermogen na aftrek van tweemaal het heffingvrije vermogen van € 25.000 (in 2017), onderling verdelen. Als geen keuze kan worden gemaakt, wordt bij beide partners automatisch de helft van de grondslag in aanmerking genomen. Anders dan nu, kan de verdeling van de grondslag vanaf 2017 wel invloed hebben op de belastingdruk in box 3, namelijk wanneer een schijfgrens wordt overschreden.

Conclusie

Fiscale partners met een box 3-vermogen kleiner dan € 477.000 zijn voordeliger af met de toekomstige systematiek. Voor alleenstaanden geldt dat bij een box 3-vermogen kleiner dan € 239.000.

Let op!

Een 50:50-toerekening is altijd voordelig voor de belastingdruk in box 3 als partners met de gezamenlijke grondslag sparen en beleggen een schijfgrens overschrijden.

Minimumwaarderingsregel bij afkoop lijfrente vervalt

Bij de afkoop van een lijfrente die nog niet uitkeert, geldt de minimumwaarderingsregel. De waarde waarover bij afkoop belasting in box 1 is verschuldigd, is minimaal het totaalbedrag van de betaalde premies en andere bedragen. Als de waarde (of afkoopsom) van de lijfrente lager is dan de in aftrek gebrachte lijfrentepremies, dan is de inkomstenbelasting meer dan het door de verzekering uitbetaalde bedrag. Het kabinet vindt dat een onredelijke wettelijke regel. Om die reden wordt vanaf 1 januari 2016 ook in de inkomstenbelasting niet langer gewerkt met de minimumwaarderingsregel.

Let op!

Heeft u nadeel gehad van de minimumwaarderingsregel bij afkoop van lijfrente? Als de termijn voor ambtshalve vermindering nog niet is verlopen, dan kunt u vooruitlopend op de aanpassing van de wet, een tegemoetkoming vragen voor een afkoop van een lijfrente vóór 1 januari 2016.

Kinderalimentatieverplichting (opnieuw) uitgezonderd van aftrek in box 3 

Sinds 1-1-2015 is de aftrek van uitgaven voor levensonderhoud van kinderen vervallen. Hierdoor valt een kinderalimentatieverplichting niet meer onder de uitsluiting in box 3 van verplichtingen, die kunnen leiden tot uitgaven die geclaimd kunnen worden als persoonsgebonden aftrekpost. Dit was niet de bedoeling van het kabinet. Vanaf 2017 worden daarom alsnog alle verplichtingen aan bloed- of aanverwanten in de rechte lijn of in de tweede graad van de zijlijn die rechtstreeks uit het familierecht voortvloeien uitgezonderd van aftrek in box 3.

Let op!

De herstelmaatregel wordt voorgesteld met ingang van 1-1-2017. Dit betekent dat – naar verwachting – de aftrek van de kinderalimentatieverplichting in de aangiften 2015 en 2016 nog mogelijk is.

Stiefkind jonger dan 27 jaar is (op verzoek) geen fiscale partner

Deze maatregel is voor u van belang als er na een echtscheiding een stiefkind bij u blijft wonen. Een kind dat jonger is dan 27 jaar kan niet kwalificeren als fiscale partner van zijn vader of moeder. Deze uitzondering geldt (nog) niet voor stiefkinderen jonger dan 27 jaar. Om voor het fiscale partnerbegrip bloed- en aanverwanten hetzelfde te behandelen, wordt de wet per 1 januari 2016 aangepast. Een aanverwant in de eerste graad van de belastingplichtige (een stiefkind) is op verzoek geen partner, behalve wanneer beiden aan het begin van het kalenderjaar de leeftijd van 27 jaar hebben bereikt. Het verzoek blijft gelden tot het kind 27 jaar is geworden. Er kan dus niet meer op worden teruggekomen. Het verzoek geldt zowel voor de inkomstenbelasting en de toeslagen.

Nog een uitzondering op het partnerbegrip 

Met ingang van 1 januari 2016 kunt u ook aftrek krijgen van uitgaven voor monumentenpanden die op het grondgebied van een andere EU-lidstaat of EER-staat zijn gelegen. Hierbij geldt onder meer als voorwaarde dat het monumentenpand een element vormt van het Nederlands cultureel erfgoed. De aftrek is overigens ook nu al mogelijk – sinds 18 december 2014 – op basis van een beleidsbesluit.

Bron: Alfa accountants (Jasper Gorter)