Selecteer een pagina

Commissie Draagkracht over fiscalisering AOW

mrt 26, 2021

Datum22 maart 2021

Betreft Publicatie rapport Commissie Draagkracht

 

 

Geachte voorzitter,

Bij het debat over de Fiscale Verzamelwet 2021 heb ik uw Kamer, op verzoek van het lid Omtzigt (CDA), toegezegd een commissie in te stellen die zal kijken naar het draagkrachtbeginsel in het Nederlandse belastingsysteem. Deze commissie heeft zich de afgelopen maanden over dit onderwerp gebogen. Hierbij ontvangt u het rapport dat daaruit is voortgekomen.

Hoogachtend,

de staatssecretaris van Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst, Vijlbrief

 

Rapport van de Commissie Draagkracht

 

Daaruit:

 Samenvatting

De opdracht aan de commissie was om te kijken naar het draagkrachtbeginsel in het Nederlandse belastingstelsel en daarbij te reflecteren op verschillende visies op dit beginsel bij de belastingen op arbeid1 en het toeslagenstelsel. Daarmee stelt het rapport in tegenstelling tot de jaarlijkse koopkrachtplaatjes niet de ontwikkeling van het besteedbaar inkomen2 van huishoudens centraal, maar kijkt het naar de huidige stand van het besteedbaar inkomen en het belastingstelsel. Meer specifiek: de commissie concentreert zich op draagkracht in relatie tot de belasting- en premieheffing in box 1 en de toeslagen. Vraagstukken omtrent zelfstandigen en vermogens worden in dit rapport niet behandeld.

In de analyse van de commissie staat de draagkracht van een huishouden als geheel centraal. Dit sluit aan bij de beleving van de meeste huishoudens dat zij financieel een eenheid vormen en ook bij de systematiek van de toeslagen die gebaseerd is op het gezamenlijke inkomen. De grondslag voor de belasting- en premieheffing in box 1 is daarentegen het individuele arbeidsinkomen. Dit heeft voordelen met het oog op de arbeidsparticipatie (met name van vrouwen) en uitvoerbaarheid, maar sluit minder goed aan bij de draagkracht op huishoudniveau.

(..)

Werkenden en gepensioneerden

De analyse laat zien dat gepensioneerden met eenzelfde huishoudinkomen lager worden belast dan werkenden. Dit komt vooral doordat gepensioneerden geen AOW-premie betalen. Natuurlijk hebben zij in de jaren voor hun pensionering wel AOW-premie betaald. Maar de verdeling van overheidsuitgaven en -inkomsten tussen werkenden en pensioengerechtigden blijft over de jaren niet altijd constant, mede door de veranderende verhouding tussen de aantallen werkenden en pensioengerechtigden. Hierdoor kan het zo zijn dat de ene generatie meer profiteert van de AOW dan een andere. Kanttekening is wel dat ouderen niet in staat zijn om – indien de belastingdruk meer gelijk wordt getrokken – meer te gaan werken om een bepaald inkomen te bereiken. Dit kan een reden zijn om een eventuele transitie geleidelijk vorm te geven.

38 Reacties

  1. Voorts daaruit:

    6.2 Visie 2: Naar een gelijkere belasting van gepensioneerden en niet-gepensioneerden
    Uit de analyse komt naar voren dat AOW-gerechtigden bij een gelijk inkomen lager worden belast dan niet-AOW-gerechtigden, en meer inkomen vrij te besteden hebben. Dit komt vooral doordat gepensioneerden zijn vrijgesteld van de premieheffing voor de AOW. Indien het uitgangspunt is dat gepensioneerden en niet-gepensioneerden met eenzelfde huishoudinkomen evenveel belasting en premie zouden moeten betalen, zou er kunnen worden gekozen om de AOW te fiscaliseren. Dit houdt in dat de AOW volledig betaald wordt uit de algemene middelen, en niet meer (grotendeels) uit premies. Dit betekent dat we de AOW-premie afschaffen en de inkomstenbelasting verhogen. Door de netto-nettokoppeling aan het sociaal minimum blijft de netto AOW gelijk, maar aanvullende pensioenen worden zwaarder belast. De inkomensverdeling wordt ongelijker doordat de omvangrijke groep met een klein tot gemiddeld pensioen er relatief veel op achteruitgaat. Het effect op de werkgelegenheid is onbekend. Wanneer de opbrengst wordt teruggesluisd via de tarieven worden de lasten op arbeid verlaagd met als gevolg een positief effect op het arbeidsaanbod. Overigens wordt de AOW momenteel al gedeeltelijk gefiscaliseerd, als gevolg van de maximering van het AOW-premiepercentage en de beperkte indexatie van de bovengrens van de voormalige tweede schijf71.
    Het fiscaliseren van de AOW betekent niet dat gepensioneerden en niet-gepensioneerden te maken krijgen met een gelijke belastingdruk. Dat komt door de verschillende kenmerken van deze groepen, waardoor ze met ander regelingen te maken hebben. Zo hebben werkenden (wat veel minder voorkomt onder AOW’ers) recht op de arbeidskorting, en hebben AOW’ers (mits hun inkomen niet te hoog is) recht op de ouderenkorting. Ook betalen gepensioneerden zelf de Zvw-premie, die voor werkenden door de werkgever wordt afgedragen. In de meeste gevallen maakt het voor de Belastingdienst niet uit of AOW-gerechtigden meer belasting gaan betalen/AOW-premie gaan betalen. Alleen in grensoverschrijdende situaties kan het effect hebben (zie fiche 7 in bijlage).

    Antwoord
    • Waar haalt u het vandaan dat de AOW ers zelf hun ZvW betalen? Bij mij wordt er jaarlijks ongeveer 2000 euro in gehouden.

      Antwoord
      • Ik citeerde uit een document dat duidelijk alleen op gepensioneerde ZVW-verzekerde ingezetenen van Nederland is georienteerd. Wat daar staat over ZVW-verzekerde gepensioneerden klopt (min of meer) wel. En inderdaad voor verdragsgerechtigden klopt het niet op dezelfde manier.
        De laatste zinnen besteden een klein beetje aandacht aan grensoverschrijdende aspecten, dus kennelijk de positie van AOW-gerechtigden in het buitenland.
        Dan geldt dus niet langer dat het voor de belastingdienst lood om oud ijzer is of iemand AOW-premie danwel belastingen betaalt. Maar erg uitgewerkt is dat niet, ook niet na lezing van fiche 7 daarover.

      • Bij mij wordt bijna 4000 euro ingehouden per jaar, en daar komt de Franse Mutuelle nog bovenop. De Nl verzekering is in Frankrijk 65%, dus moet je je nog bijverzekeren voor de overige 35%, ad 100 euro per maand.

      • Het fiscaliseren van de AOW heeft op zichzelf geen invloed op de systematiek van de bijdrage aan het CAK.

    • zie ook:
      Ambtelijke ombuigings- en intensiveringslijst
      1 april 2021

      https://www.rijksfinancien.nl/bestanden/ombuigings-en-intensiveringslijst/maart2021.pdf

      daaruit:

      63. Fiscalisering AOW
      De premieheffing voor de AOW wordt in 18 jaar met stappen van 1 procentpunt per jaar geleidelijk vervangen door finan-ciering uit algemene middelen met verhoging van het tarief in de voormalige 1e en 2e schijf van de inkomstenbelasting. De uitzondering voor gepensioneerden op de premieplicht voor de AOW wordt afgeschaft. Hierdoor worden de tarieven voor de gecombineerde heffing (inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen) in de eerste en tweede schijf voor ouderen en jongeren gelijk aan elkaar. De lasten voor de AOW worden daardoor over de levensloop verspreid. Deze aanpassing houdt een zeer ingrijpende wijziging in voor de aangifte voor internationale situaties.

      Antwoord
      • Ik begrijp dus dat ik, via de eerste en tweede schijf inkomstenbelasting, ga meebetalen aan de AOW.
        Echter ik ben 62 jaar en woon in Frankrijk. Op 67e leeftijd zou ik AOW krijgen. En wel ongeveer 60%.
        Nu neem ik toch aan, aangezien ik inkomstenbelasting plichtig ben in Nederland, dat aangezien ik meebetaal aan de AOW, dat ik dat terug zie in het percentage AOW wat ik ga krijgen.
        5 jaar meebetalen aan de AOW zou dan 10% ophoging van mijn AOW geven, en zou ik dus op 67 jaar 70% AOW moeten krijgen.
        Of zie ik dit verkeerd?

      • U ziet dit verkeerd. U bouwt slechts AOW op tijdens de verzekerde periode. Iemand die zonder arbeid te verrichten in Nederland in Frankrijk woont zal over het algemeen niet AOW verzekerd zijn. Als u nu al belastingplichtig bent in Nederland (bijv. op basis van ABP vroegpensioen) betaalt u langs die weg al gedeeltelijk mee aan het AOW fonds zonder verzekerd te zijn. Bij volledige fiscalisering AOW wordt dat dus sterker. Wel stellen ambtenaren dat zo’n volledige fiscalisering van de Aow in grensoverschrijdende situaties oplossingen vraagt voor het niet verzekerd zijn, althans in het geen opbouwen van AOW-rechten. Hoe men dat zou willen oplossen is echter zeer de vraag. inderdaad zou een mogelijkheid zijn het opbouwen van AOW rechten aan belastingbetaling aan Nederland te koppelen. Maar dat kan in strijd komen met Vo883/2004 (of een belastingverdrag) indien titel II van die verordening Nederland niet aanwijst als staat voor de toepasselijke wetgeving. In uw geval is dat waarschijnlijk de woonstaat Frankrijk, afhankelijk van uw huidige inkomstenbronnen.

      • Tja Jan, hoe de Nederlandse staat het draait of keert, het komt er gewoon op neer dat je binnenkort mee gaat betalen voor de AOW, maar aan het meebetalen geen rechten aan kan ontlenen, bijvoorbeeld in opbouw van AOW jaren.
        In gewoon Nederlands heet dat diefstal!

  2. Daaruit:7. Fiscalisering van AOW
    Verschil tussen typen huishouden: door de AOW te fiscaliseren krijgen AOW-gerechtigden dezelfde belastingtarieven als niet AOW-gerechtigden.
    Inkomenseffect: De maatregel raakt AOW’ers met aanvullend pensioen. Zij gaan er op achteruit. Bij geleidelijke invoering wordt dit effect gespreid over meerdere jaren. De hoogte van de AOW blijft netto-netto gekoppeld aan het minimumloon. De inkomensverdeling wordt ongelijker: de Gini-coëfficiënt stijgt na volledige implementatie met 1,7%. Dit komt omdat de omvangrijke groep met een klein tot gemiddeld pensioen er relatief veel op achteruitgaat .
    (..)
    In de meeste gevallen maakt het voor de uitvoering niet uit of AOW-gerechtigden meer belasting gaan betalen, of AOW-premie gaan betalen. Alleen in grensoverschrijdende situaties kan het effect hebben. De belastingheffing en de verzekeringsplicht/premieplicht lopen namelijk niet altijd parallel in grensoverschrijdende situaties. Belastingdienst hoeft bij volledige fiscalisering niet meer het aandeel van de AOW-premie in de voorlopige en definitieve verdeelsleutels van loonheffing, inkomensheffing en premies volksverzekeringen te berekenen en af te rekenen.
    Er kan cumulatie van heffingen optreden door onderworpenheid aan belasting in Nederland zonder opbouw van AOW en door premieplicht in een ander land waar de betrokkene verzekerd is voor ouderdomspensioen. Dit is niet toegestaan op grond van Europees recht. Dit leidt namelijk tot een ongelijke behandeling in de zin van artikel 11 van de Europese SV-Verordening. Om deze ongelijke behandeling tegen te gaan, moeten de personen die in Nederland niet verzekerd zijn, maar hier wel belasting betalen gecompenseerd worden. Voor dergelijke grensoverschrijdende situaties leidt dit tot een complexe structuuraanpassing van het aangiftebiljet voor deze doelgroep.
    (..)
    De opbrengst van deze maatregel voor de schatkist wordt geschat op structureel circa € 4 miljard. Dit betreft een schatting waarin effecten van vergrijzing en de houdbaarheidsbijdrage (‘Bosbelasting’) op een vrij grove wijze zijn meegenomen. Bij precieze doorrekening van deze maatregel kan de opbrengst hoger of lager dan € 4 miljard uitvallen.

    Antwoord
    • Fiscalisering van de AOW brengt meer discoördinatie tussen het fiscale en AOW-stelsel dan thans het geval is, in grensoverschrijdende situaties. Zie daarover bijvoorbeeld deze scriptie:

      De fiscalisering van de AOW
      Een onderzoek naar de economische en juridische knelpunten van de fiscalisering van de AOW-premie
      Masterscriptie Fiscale Economie
      Auteur: G.B.J. van der Heijden

      Datum definitieve versie: 5-12-2020

      daaruit:
      “Na de fiscalisering heft Nederland een hogere loon- en inkomstenbelasting in plaats van de AOW-premie. Het deel dat wordt bijgeheven komt ter vervanging van de huidige AOW-premie. Op het moment dat het heffingsrecht over dit object volgens het OESO-modelverdrag en het heffingsrecht over hetzelfde object volgens de Coördinatieverordening niet aan een en dezelfde staat toekomen kan het zo zijn dat beide staten heffen of juist niet heffen. Op het moment dat geen van de staten verrekening geeft van belasting of premie ontstaat er een dubbele heffing.
      De verschillen in toewijzing in de Coördinatieverordening en het OESO-modelverdrag komen in een groot aantal gevallen voor. De in dit hoofdstuk besproken verschillen betreffen de toewijzing bij meerdere werkstaten, de toewijzing van de beloning van directeurs en commissarissen, heffing over pensioenen, detacheringregelingen, winst uit de eenmanszaak en de beloning van beroepssporters en -artiesten. Er zijn echter meer voorbeelden te noemen die in deze scriptie niet zijn voorgekomen.
      Het wegnemen van de verschillen tussen de beide instrumenten lijkt niet in het rijk der mogelijkheden te liggen door de verschillen in systematiek en doelstellingen. Het eenzijdig aanpassen van de belastingverdragen door middel van een voorkomingsmethodiek lijkt evenwel mogelijk, waardoor de effecten van de verschillen verkleind worden. De belastingverdragen zijn middels bilaterale wijzigingsprocedures aan te passen. Voor de twee belangrijkste landen, te weten België en Duitsland, is het goed mogelijk om een voorkomingsclausule voor dubbele sociale- en belastingheffingen toe te voegen voordat de AOW over 18 jaar volledig gefiscaliseerd is. Voor de voorkomingsmethodiek gaat de voorkeur uit naar de verrekeningsmethode boven de vrijstellingsmethode, aangezien het hier twee juridisch verschillende heffingen betreft. Levert dit een aanzienlijk budgettair nadeel op, dan kan er worden teruggevallen op een kostenaftrekmethode.”

      Antwoord
      • De bovenstaande postings stellen dat er bij fiscalisering van de AOW reparaties moeten worden uitgevoerd in de opbouwfase AOW in grensoverschrijdende situaties bijv. in geval er wel sprake is van Nederlandse belastingplicht en niet van verzekeringsplicht AOW. Ze behandelen niet de uitkeringsfase. De vraag die ik daarom hier maar voorleg is: is het redelijk te verlangen dat men bijdraagt aan de financiering van de AOW als men al AOW gerechtigde is of de AOW gerechtigde leeftijd heeft bereikt?
        En als haakje daartoe wat verzekeraars nogal eens hanteren:”een brandend huis kun je niet verzekeren”.

  3. € 4 miljard opbrengst is dus begrotingstechnisch helemaal niks. Ik zou zeggen, niet doen want het gaat (weer) veel kosten in de uitvoering van vooral de grensoverschrijdende situaties en voor de compensatie van de kleine pensioenen. En….zijn die kosten wel meegerekend in die opbrengstanalyse?

    Antwoord
    • Uitvoeringskosten zitten standaard niet in dergelijke berekeningen. Overigens is 4 Miljard Euro opbrengst wel degelijk substantieel belangrijk lijkt me.

      Antwoord
  4. Als ik het goed zie mis ik in deze samenvatting nog dat privépensioenen veelal niet geindexeerd worden, terwijl dat de draagkracht van veel ouderen negatief beinvloed.

    Sluipende voortschrijdende van de AOW vindt overigens al plaats in de hoop dat die oudjes daar niks van merken. M.i. is daar voor gekozen omdat het alternatief, verdere verhoging van de AOW premie politiek onwenselijk is. Maar in huidige tempo doorgaan met fiscaliseren levert waarschijnlijk te weinig op, dus nu wordt het pijnlijk. Het toenemend aantal AOWs maakt het huidige systeem onbetaalbaar. Drees zelf zag dat al aankomen, maar de Politiek deed niets met zijn waarschuwing.
    De oplossing lijkt mij een geindexeerd minimum pensioen voor werkenden. Tekorten worden ook voor ouderen betaald uit de Bijstand. Dat pensioen wordt dan meteen eigendom van betrokkenen waar niet in gegraaid kan worden i.t.t. tot de AOW. Die is in handen van de politiek, dus feitelijk in handen van de Jongeren. Foute boel.
    Het in één pakket onderhandelen over AOW en privépensioenen is dat ook. Dat moet afgelopen zijn. Die regenteske pensioenverplichting voor werknemers moet worden afgeschaft, zodat iedereen vrij is wel of niet, hoeveel, wanneer en waar voor zijn oude dag te sparen. Pensioenfondsen moeten dan op gelijke voet met andere financiele instellingen concurreren, waardoor ongetwijfeld veel fusies zullen plaats vinden. De overheid beperkt zich tot randvoorwaarden en informatie.Geen greep meer van sociale partners in de geldpot en de werkgever w.o. de overheid kan een zeer forse salarisuitbetaling te gemoet zien. Daar zal weinig animo voor bestaan. Dus blijven we voortmodderen en geld rondpompen op zoek naar gelijke draagkracht via inkomenspolitiek. Wat een land!

    Antwoord
    • Wat uw eerste zin betreft: neen, inderdaad de ontwikkeling van inkomens van gepensioneerden is niet aan de orde in dit vraagstuk. De stelling luidt: bij gelijke bruto-inkomens houden gepensioneerden meer netto-inkomen over omdat ze geen AOW premie betalen. Dat richt zich uiteraard op binnenlandse situaties waarbij binnenlandse belastingplicht en binnenlandse verzekeringsstatus samenvallen. Afgezien daarvan kun je je afvragen hoe gerechtvaardigd de genoemde vergelijking is, wetende dat een pensioen als “uitgesteld loon” altijd een daling inhoudt (eerste onder een eindloonstelsel, thans merendeels onder een middenloonstelsel) ten opzichte van het loon/inkomen waarop het gebaseerd is. Die discrepantie is aanvaard, en aanvaardbaar, vanwege een veronderstelde vermindering van bestedingsbehoefte naarmate men ouder is. Maar dat rechtvaardigt nog niet een drastische verhoging van belastingdruk op de aanvullende pensioenen door (volledige) fiscalisering van de AOW. Daarbij komt inderdaad de achterblijvende koopkracht van vooral de hogere en midden pensioeninkomens door het jarenlange achterwege laten van indexering. Het feit dat desondanks de ontwikkeling van besteedbare inkomens van gepensioneerden niet al te zeer achterblijft bij die van werkenden heeft vooral te maken met de toename van mensen die aanvullend pensioen krijgen als ze gaan pensioneren, en de groei van die aanvullende pensioenen.

      Antwoord
  5. Wat betekent dit nu weer voor mij? weer minder AOW? Ja dat sal wel…de heren in het torentje zoeken toch altijd naar meer manieren om geld binnen te krijgen…..ik 68 en alleenstaand met een gedeeltelijk AOW’tje van 40% dus Euro 469 netto per maand plus nog Euro 93 per maand van een PGB Pensioentje dus Euro 562 netto per maand en wonende in Zuid Afrika met geen andere inkomsten zal het weer met nog eens minder moeten gaan doen. Alreeds hebben die heren in Den Haag mij onlangs ontnomen van alle heffingskortingen zodat ik het met nog minder moest doen. Nu door de Covid crisis is het voor mij haast al helemaal onmogelijk geworden om rond te komen van dat kleine beetje inkomen uit AOW en PGB. Dan komt het be-eindigen van mijn eigen leven door eigen hand nu langzaam in zicht.

    Antwoord
    • Het betekent niet noodzakelijkerwijs minder AOW voor de lagere inkomens. Het effect is wel dat juist de hogere inkomens, en met name de hogere pensioeninkomens- meer zouden gaan bijdragen aan de AOW. Niettemin valt dit rappoprt serieus te nemen omdat verschillende politieke partijen op de lijn van fiscalisering van de AOW zitten, ook die in aanmerking komen voor regeringsdeelname.

      Antwoord
  6. Het is weer hetzelfde liedje als in de jaren 1980-1990 toen er :
    A) uit de volle AOW-pot werd ‘geleend’ door het toenmalige (a-)sociale kabinet KOK-Lubbers, zonder die “lening” ooit terug te betalen en
    B) zonder de immense fout te herstellen van de AOW-pot een volwaardig pensioenfonds voor alle nederlanders te te maken i.p.v. een rekening courant bij de SVB.

    Dat de ambtenaren-partij D66 nu ineens WEL met de fiscalisering van de AOW op de proppen komt is geen raadsel !
    Die ambtenaren hebben NOOIT hun AOW-premie betaald.
    Dat deed de overheid voor ze, als u dat nog niet weet.
    Dus het zal hun een zorg zijn dat de AOW wordt gefiscaliseerd maar wel lekker door de AOW-genieters belasting laten betalen in hun voordeel.
    De overheid heeft dus wel de “AOW” betaald en wil dat geld via de AOW-fiscalisering nu terug zien te halen door alle AOW-ers over een kam te scheren zonder onderscheid te maken tussen ex-ambtenaren en werkenden die wel het volle pond aan AOW-premies hebben afgedragen.
    Daar zit hem de kneep, daarin zit de truc.
    ACHTERBAKS tot in het oneindige !
    Bedankt D’66 !

    Antwoord
    • ad A. Dat lenen betrof niet de AOW-pot, maar de ABP-pot. Het AOW fonds wordt altijd bijgevuld vanuit de schatkist, dus komen tekorten in die zin dat mensen hun rechtmatige AOW niet uitbetaald krijgen, niet voor. Wel is de AOW wel eens structureel gekort (begin jaren tachtig), maar in beginsel is er een koppeling met het netto-minimumloon, en wordt de AOW (i.t.t. veel pensioenen) ook elk jaar geïndexeerd. Ambtenaren betalen sinds 1985 AOW-premie, waartoe ze toen gecompenseerd zijn via verhoging van het salaris. Het doel van de fiscalisering van de AOW, waartoe nog niet besloten is overigens, is niet ambtenaren te ontzien, maar het draagvlak voor de financiering van de AOW (nog) breder te maken. Afhankelijk van de vorm (er zijn nog meerdere varianten en invoeringstrajecten denkbaar) zal het vooral ten koste gaan van de midden- en hogere inkomens, en dan in het bijzonder de pensioeninkomens indien het doel is bij gelijke inkomens gepensioneerden en werkenden een gelijke belasting- en premiedruk op te leggen. D66 wil naast fiscaliseren van de AOW (wat meerdere partijen overigens willen) bovendien (ik meen als enige partij) de AOW vervangen door een verzilverbare heffingskorting. Daarmee zou het verzekeringskarakter van de AOW volledig opgeheven worden. Het gaat dan sterk in de richting van een basisinkomen voor ouderen, een sociale voorziening. Zoals bekend zijn sociale voorzieningen in beginsel niet verplicht exporteerbaar onder internationaal en EU recht.

      Antwoord
  7. Ik kan me toch voorstellen dat als je niet in Nederland woont, maar zo direct wel mee gaat betalen aan de AOW (niet door premie, maar door belasting) dat het dan wel heel zuur is dat je als buitenlandse Nederlander dat je daar dan geen AOW-jaren voor terug krijgt, want dat zal dan wel weer (Nederland) land gebonden blijven.
    Ergo: wel meebetalen aan de AOW door hogere belasting (als je die betaalt in Nederland, wat ik dus moet doen), maar daar geen AOW recht voor terug krijgt.
    Wordt net zoiets als de WLZ (vroeger AWBZ), als buitenlandse Nederlander wel meebetalen, maar geen recht op kan doen gelden.
    En dan de mensen in Nederland die niet werken (dus geen belasting betalen), bouwen die dan ook geen AOW jaren meer op?

    Antwoord
    • Dat zelfde kan ik me voorstellen. In documenten wordt gesuggereerd dat er bij meebetalen via de belastingen of een regeling komt waarbij men wel AOW in het buitenland opbouwt, of een belastingverlaging zou krijgen. Beide opties zijn ingewikkeld in de uitvoering. De eerste kan in spanning staan tot wat vo883/2004 en socialezekerheidsverdragen bepalen. Wie niet in Nederland werkt of woont bouwt geen AOW verplicht meer op, maar heeft thans onder voorwaarden wel toegang tot de vrijwillige verzekering AOW. In sommige geschriften wordt gesuggereerd de vrijwillige verzekering AOW te laten vervallen bij fiscalisering. Wie de AOW-gerechtigde leeftijd heeft bereikt bouwt geen AOW-rechten meer op. Dat zal bij fiscalisering AOW niet anders zijn.

      Antwoord
      • Dus Jan, het kan er op neerkomen, dat als je 60% AOW rechten hebt opgebouwd (door verblijf buitenland), dat je na je 67e jaar (dmv hogere belastingen) mee gaat betalen aan de AOW, maar daar dan geen rechten aan kan ontlenen, en
        op je 60% blijft staan.
        Dat noem ik nog eens politiek bedrijven.

      • Zoals gezegd, na bereiken van de AOW-gerechtigde leeftijd bouw je geen AOW-rechten meer op, of je nu in Nederland of daarbuiten woont (en ik zie niet dat men dat snel zou willen veranderen).
        Maar, het is nog maar de vraag of je wonende in het buitenland bij fiscalisering van de AOW nog AOW rechten zou opbouwen ook voor je 67ste. Dat vereist herdefiniëring van de verzekering AOW. Zolang je AOW premie betaalt is dat a priori duidelijk: dat kan slechts als je AOW-verzekerd bent en dus rechten opbouwt. Bij financiering uit de algemene middelen is dat niet zo duidelijk meer: het verzekeringskarakter van de AOW wordt dan verzwakt, althans de band tussen inkomsten uit belastingen en het AOW-recht is onduidelijk. Reparatie is misschien mogelijk door twee tarieven van belasting in te voeren: één voor degenen die AOW-verzekerd zijn en een lager voor niet-AOW-verzekerden. Maar ik vermoed dat het verschil dan Europeesrechtelijk toch als AOW-premie aan te merken is. ook het vervallen van een vrijwillige AOW verzekering lijkt me complicerend. Die is mede bedoeld voor emigranten die Nederland tijdelijk verlaten maar op hun oude dag weer in Nederland willen wonen en dan een volledige (of zo volledig mogelijke) AOW wensen te hebben. Sluit je die weg vanwege fiscalisering af dan zul je hen bij terugkomst in Nederland (ten dele) alsnog van een minimumoudedagsvoorziening moeten voorzien . Dan krijg je meer AIO-gevallen (ouderen in Nederland die onvoldoende AOW en pensioen hebben opgebouwd).

      • In 1997 vond men het verzekeringskarakter van de AOW nog wel van belang: Memorie van toelichting – Wijziging van de Wet financiering volksverzekeringen houdende regels omtrent de maximering van het premiepercentage en de mogelijkheid van verstrekkingen van rijksbijdragen voor de algemene ouderdomsverzekering, alsmede omtrent de vorming van een Spaarfonds AOW
        Document¬datum 27-10-1997
        Publicatie¬datum 12-03-2009
        Nummer KST24818
        Kenmerk 25699, nr. 3
        5.1.1. Verzekeringskarakter AOW
        De AOW is een volksverzekering, met haar eigen kenmerken en karakter. De vraag zou kunnen opkomen of door deze gedeeltelijke financiering uit de algemene middelen dit volksverzekeringskarakter wordt aangetast. Ook de SER besteedt daar in zijn interim-advies aandacht aan. Kenmerkend voor de volksverzekeringen zijn, zoals de raad in eerdere adviezen heeft aangegeven, het verzekeringskarakter en het solidariteitselement.Het verzekeringskarakter komt tot uitdrukking in het risicokarakter van de verzekering en in het bestaan van een aparte bekostigingsstroom, het fonds, ten gunste waarvan premies al dan niet aangevuld met bijdragen van het Rijk worden afgedragen. Het solidariteitsbeginsel komt tot uitdrukking in het verplichtend karakter en wordt nog versterkt door het bij verzekeringen horend equivalentiebeginsel meer op de achtergrond te plaatsen.

  8. Vraag over 5.1.1 Verzekeringskarakter AOW :
    Is het “Spaarfonds AOW” er ooit gekomen ? Naar mijn mening niet en daar ligt de fout.
    En, dat het AOW-POTJE, de rekening courant bij de SVB geen “staats-onafhankelijk” fonds is geworden wreekt zich nu.
    Want met de vergrijzing treedt het “kastekort” van inkomsten uit de premies versus AOW-betaling-uitgaven op die rekening zich nu op.
    Ergo : een faillissement van de AOW-pot dreigt.
    Standaard overheids-remedie-reflex =
    Ombouwen naar een Belasting, gooi de verzekering dan maar weg, jammer dan voor de “solidariteit” die velen onder ons gedurende 50 jaar vanaf 1948 hebben betracht via betaling van de AOW-premie, ook voor hen die geen arbeidinkomsten hadden (moeder de vrouw, zieken, arbeidsongeschikten) en dus wel medeverzekerd zijn.

    Gevolg fiscalisering :
    Het gevolg van de ombouw van een solidariteitsverzekering naar een Belasting-stelsel maakt het mogelijk de UITKERING van de AOW te vernietigen voor degenen die nu in het buitenland wonen en in hun woonland de verplichte belastingen aldaar voldoen en dus aldaar geen enkele korting op de lokale belasting genieten, noch via de nederlandse belasting een korting ontvangen ter vervanging van de dan verloren AOW-uitbetalingen.

    DAARIN zit hem de “winst” van de fiscalisering voor de NL-overheid en het vervallen van de gedeeltelijke financiering uit de algemene middelen van de tokorten in de AOW-pot bij de SVB.

    Het solidariteits-beginsel wordt dus rucksichtlos overboord gekiept.

    PLONS, Een zeemansgraf met een kort gebed namens kapitein en bemanning.
    Amen.

    Antwoord
    • Het Spaarfonds AOW is in 1998 ingesteld en in 2011 opgeheven omdat er geen vermogen in bleek opgebouwd te zijn. Zie hier de Memorie van Toelichting van opheffing: https://www.parlementairemonitor.nl/9353000/1/j9vvij5epmj1ey0/vinvj32iycyy
      De financiering van de AOW was al eerder voorwerp van geleidelijke fiscalisering door twee maatregelen:
      a) maximering van het premiepercentage AOW en overname van tekorten van het AOW fonds door de schatkist
      b) invoering van de Bosbelasting, nu geheten: houdbaarheidsbijdrage, waardoor de maximumpremieinkomensgrens steeds verder verwijderd raakt van het maximum van de tweede belastingschijf (behalve voor degenen die voor 1946 geboren zijn).
      Dit zou in 2030 1 Miljard Euro aan belastingen moeten opleveren. Het proces gaat echter traag doordat bij aanpassing schijven gekozen is voor een systematiek die gebonden is aan de ontwikkeling van de inflatie. De inflatie is echter erg laag.

      Het risico dat mensen wonend in het buitenland volledig gaan meebetalen aan de AOW via de belastingen aan Nederland is er inderdaad, bij zowel werkenden als gepensioneerden, maar beperkt zich tot wie Nederlands belastingplichtig zijn. Met de toename van bronstaatheffing op pensioenen (in gewijzigde belastingverdragen) neemt die kans voor gepensioneerden toe.

      Antwoord
      • Ik ben, helaas, gedeeltelijk Nederlands belastingplichtig. Door werken in buitenland, en nu wonen in Frankrijk, zou ik rond mijn 67e een 60% AOW krijgen.
        Ik loop wél het risico om na mijn 67e dus mee te gaan betalen aan de AOW, terwijl ik maar op 60% blijf steken en er dus niets bij krijg.
        Wél betalen, maar er niets voor terugkrijgen. Bizar!

      • De verklarende tekst in de Parlementaire Monitor – link hierboven m.b.t. de instelling en weer opheffing van het AOW Spaarfonds (1997-2011) en de gevolgen voor het EMU begrotingstekort-limiet (max.60%) maken pijnlijk, iets heel erg duidelijk.
        Met name het feit dat de regering volstrekt NIET van plan is een ONAFHANKELIJK en volwaardig AOW-Pensioenfonds op te tuigen dat buiten de greep en buiten het eigendomsrecht van de regering valt.
        Dat is een principiele fout, zoals eerder betoogd
        Dat het “eigendom” van een pensioenfonds blijft hangen binnen de moedermaatschappij fout is en levensgevaarlijk, weten we allemaal.
        Dat kan leiden tot plundering van de inhoud van het fonds door de eigenaar van de moedermaatschappij en dus leiden tot een lege pensioenfonds-huls (ABP).
        Zie het engelse SUN-krant-pensioenfonds-schandaal in het verleden en de verdwijning-zelfmoord van de SUN-baas die het SUN-pensioenfonds leeghaalde..
        Bedrijfspensioenfondsen diene geheel los van het bedrijf (zie KLM, IBM en anderen) te functioneren.
        Het is en blijft dus van levensbelang en duidelijk noodzakelijk, dat de NL-regering een andere weg vindt in de vorm van een te stichten ONAFHANKELIJK AOW-PENSIOENFONDS dat buiten des lands begrotings perikelen valt (EMU)..
        Met als eerste actie de AOW-pot bij de SVB weghalen en die storten in het onafhankelijke AOW PENSIOENFONDS met een eigen onafhankelijk bestuur, kapitaalbeheer en toezichthouder.
        Dat zal gepaard gaan met en forse initiele Miljarden nabetaling van de NL-regering aan het Pensioenfonds, t.l.v. de begroting, met een reguliere vulling van de fondsen uit de geheven en te heffen AOW premies.
        Tevens kan worden gedacht aan het NOORWEGEN-model, waarbij inkomsten uit aardgasbaten (al dan niet deels) direct ten goede komen aan de noorse pensioenfonds.
        Hierbij wordt het AOW-PENSIOENFONDS dan regulier gevuld door de mede-eigenaren van de aardgasbaten uit het nederlandse continantale plat : de nederlandse bevolking. Legale rechten van andere belanghebbenden op de aardgasbaten als de NAM kunnen bij wet worden geregeld en aangepast.
        In de toekomst blijft de AOW dan gegarandeerd buiten de staatsbegroting om.
        En DAT is de doelstelling versus de fiscalisering optie.

  9. Voor de goede orde: In Keuzes in Kaart 2022-2025 (CPB, waar de meeste politieke partijen hun verkiezingsprogramma’s laten doorrekenen), staat samengevat dat thans de Christenunie, D66 en Groenlinks de AOW geleidelijk verder willen laten fiscaliseren. In 2006 verscheen echter een artikel in de Volkskrant waarin gesteld werd dat toen alle grote partijen voor (verdere) fiscalisering van de AOW waren. Bekijkt men vroegere plannen van en discussies in partijen dan blijkt dat het meest ambivalent over fiscalisering AOW zijn: CDA, VVD en SP. 50PLus is altijd een tegenstander geweest. De discussies richten zich echter vooral op twee punten:
    1. in hoeverre kan/moet het verzekeringskarakter van de AOW tegen de achtergrond van de financieringswijze behouden blijven?
    2. wat betekent dit voor de draagkracht van de ingezeten gepensioneerden in vergelijking tot werkenden?

    De vraag naar de grensoverschrijdende en internationaalrechtelijke aspecten wordt door politieke partijen vrijwel nooit aan de orde gesteld. Slechts in ambtelijke documenten en wetenschappelijke literatuur komt dat naar voren. En dan is veelal de conclusie dat hier principiële, juridische, problemen liggen – en bovendien van uitvoeringstechnische aard – bij verdere fiscalisering van de AOW. Of en hoe dit idee van verdere fiscalisering een rol gaat spelen in de formatieonderhandelingen verdient grote aandacht.

    Antwoord
  10. Er zij op gewezen dat in de doorrekening door het CPB van alternatieven van het toeslagenstelsel vermeld staat dat de belastingdruk daardoor met 4,5% punt zal stijgen. Dat betreft dan een berekening voor binnenlands belastingplichtigen. Voor buitenlands belastingplichtigen zou het zonder reparatiewetgeving nog ongunstiger kunnen uitpakken als zij niet kwalificeren. Over reparatiewetgeving voor hen wordt veelal erg vaag gedaan of bij sommige opties in het rapport alternatieven voor het toeslagenstelsel (die sterk samenhangen met veranderingen in het fiscale stelsel) zelfs gesuggereerd dat die wel achterwege kan blijven. Wenselijk lijkt mij dat (bijv. de VBNGB) eist dat de gevolgen van beleidsopties en stelsel wijzigingen consequent bekeken worden voor emigranten en op vergelijkbare wijze als bij ingezetenen compenserende maatregelen genomen worden voor behoud van koopkracht. Niet uit te sluiten valt dat deze hervormingen al (tot op welk detail dan ook) in een Regeerakkoord van het nieuwe kabinet aan de orde komen.

    Antwoord
  11. Het geniepige van het hele verhaal is dat in de pakweg 45 jaren van AOW-Premie betalingen het “Solidariteits” principe werd gehanteerd : U betaalt te veel maar dat komt “iedereen” ten goede.
    Maar met de vergrijzing in zicht en de uiteindelijke uitbetalingen van de AOW aan de oorspronkelijke betalers, de “solidairen”, heeft de regering dan ineens een probleem wegens onvoldoende AOW-kasmiddelen.
    Probleemoplossing : laat het solidariteits principe maar vallen.
    Ineens wordt solidariteit vervangen door een “kostenpost” attitude.
    En een kostenpost vlekje moet worden “weggewerkt”, kostenneutraal als het even kan.
    Dus via …… de BELASTINGEN dan maar.
    Gevolg :
    En dan laat je de sufferds die 45 jaar solidair hebben meebetaald dan gelijk nog maar een keer, voor de tweede keer betalen voor hetzelfde ding, via belastingheffingen in plaats van uitbetalingen.
    Waarbij kortingen op die belastingen “dus” niet gelden voor de expats, die hebben het nakijken, want die kortingen krijgen ze niet via da woonland-belastingen !

    Geachte ministers van Financien, Sosiale Zaken & co:
    In mijn woordenboek heet dat oplichting, zwendel, malversatie, ladenlichterij.

    Ergo :
    Weg met die belasting-truc en zet het ONAFHANKELIJKE AOW-pensioenfonds op.
    Met eigen financieel beheer van het kapitaal, met controle van buitenaf en van de deelnemers aan het pensioenfonds, zoals het hoort.
    En dus niet door ambtenaren van enig ministerie maar door een register-accountant van liefst onbesproken gedrag.
    Dan, en dan alleen, gaan we de goede kant op.

    De fiscalisering van de AOW is een heilloze weg naar de afgrond.

    Antwoord
  12. Ik moet hartelijk lachen om de reacties. Dit (stelen van de ouderen) kon een klein kind voorspellen.
    Een onverantwoord financieel beleid, opgedwongen door de EU, begint te piepen en te kraken. Daarbij is het niet gelukt (politiek) om een vuist te maken voor de ouderen.
    Ineens gooit men principes overboord en de realiteit is dat de sterkste schouders het meest kunnen betalen.

    Mijn oplossing (2015) was prima, nooit spijt van gehad……gewoon met vervroegd pensioen op 55 jarige leeftijd. Ik betaal trouwens helemaal een vermogen aan belastingen en heffingen, voel me net een crimineel.
    Toch maak ik elke ochtend een dansje van plezier. Ik leef mijn droom en er is geen garantie op een lang leven….onthou dat goed!

    Al die zuinige priesters die te beroerd waren om met werken te stoppen mogen hun zuur opgepotte pensioenen inleveren aan de generatie X.

    Eigen schuld, dikke bult.

    Antwoord
  13. En nog even terug naar het begin :
    De ambtenaren gaan ten onrechte uit van de premise dat er een GELIJK inkomen bestaat na pensionering en dan vandaar uit verder redeneren. FOUT !
    Het pensioen inkomen uit AOW plus een aanvullend pensioen is in de meeste gevallen heel wat lager dan daarvoor als werkende.
    Vooral gezien het feit dat de meeste pensioenfondsen om te beginnen een franchise bedrag hanteren dat gelijk staat aan een VOLLEDIGE AOW VOOR GEHUWDEN.
    Pas NA die aftrek van de franchise pas gaan rekenen hoeveel pensioen er dan wordt uitgekeerd over overblijvende bedrag.
    Als dan de AOW uitkering ook nog eens veel lager is dan de franchise is een forse daling van het inkomstenniveau het resultaat.
    Vooral bij eerder gepensioneerden en/of hen die in buitenland hebben gewerkt of zijn uitgezonden door de nederlandse werkgever voor een x-aantal jaren.
    Dan keldert de AOW uitkering fors.
    En daar wordt in dat nep-verhaal met geen woord over gerept.
    Kortom het is weer een aanloop naar dubbele heffing voor gepensioneerden en een minachting voor verworven rechten, middels een volslagen eigenbelang-regel-wijziging tijdens de wedstrijd, door en namens de Staat der Nederlanden, over de ruggen van de gepensioneerden en het leeggraaien van hun portemonnaie.
    Niets geleerd Nederland van de Gele Hesjes rellen in Frankrijk en dito in Nederland of nu nin Guadeloupe ?
    Nooit nagedacht over zaken als sociale gerechtigheid versus afpersing en onverhoudse aanvallen in de rug ?
    Dan kun je de komende rellen en opstanden al vast voorspellen en de mobile eenheden laten oefenen.
    Het zijn dezelfde onderliggende problemen en onbetrouwbaarheidsverschijnselen die dan het vuur in de pan doen slaan.
    Iemand zei eens : Is dit BELEID of is er goed overnagedacht ?
    Beleid dus, politiek in zijn naarste gedaante, onwaardig en zonder enig respect.
    Met alle gevolgen van dien.

    Antwoord
    • Voor de binnenlandse situatie worden jaarlijks bij de begrotingsbehandeling , op basis van CPB berekeningen, altijd koopkrachtplaatsjes gemaakt van te verwachten ontwikkelingen daarin volgend jaar (en ook bij nieuw aantredende kabinetten en op andere tijdstippen). De groep gepensioneerden (65 plus) wordt daarbij apart onderscheiden, en meestal worden er passende maatregelen getroffen om te voorkomen dat de koopkrachtverschillen niet te groot worden. Nederland is daarin uniek en vergaand. De in september gepresenteerde koopkrachtplaatjes zijn overigens niet geldig meer aangezien de inflatie in heel Europa , en ook in Nederland, veel hoger is dan verwacht (door met name stijgende energieprijzen).
      Dat geldt voor het groepsniveau. Op individueel niveau van een gepensioneerde kan het heel anders zijn, zeker ook in verband met verschillen in hoogte van toegekende pensioenen, en mate van indexatie daarin (en inderdaad voor ong. 10% ivm gekorte AOW pensioenen), en individuele gebeurtenissen als verweduwing, verandering in huisvesting etc. Voor geëmigreerde gepensioneerden worden geen koopkrachtplaatsjes door Nederland gemaakt. Dat is ook niet te doen, aangezien die afhankelijk zijn van locale factoren (dus: van het woonland). Voor emigranten rest slechts dat ze kunnen strijden voor behoud van opgebouwde sociale Nederlandse rechten en een beroep doen op gelijke behandeling met Nederlandse ingezetenen waar dat relevant is (en waar nodig de autoriteiten van hun woonland aanspreken als de rechten in hun woonland (als immigrant) in gevaar komen). Want, inderdaad, zo hier en daar laat het beleid daarin wel wat steken vallen. Het aantal pensioenemigranten is te gering om gele hesjes aan te gaan trekken.

      Antwoord
      • Datum 20 oktober 2022
        Betreft Schriftelijke beantwoording WGO I – Pakket Belastingplan 2023
        Daaruit:
        In de aanloop naar de voorjaarsbesluitvorming zijn verschillende alternatieve dekkingsopties in beeld gebracht, waaronder het verder fiscaliseren van de AOW. Het kabinet heeft hier echter niet voor gekozen omdat dit de dekking naar de opvatting van het kabinet te eenzijdig zou neerleggen bij een beperkte groep AOW-gerechtigden. Dit zou als gevolg hebben dat bijvoorbeeld AOW-gerechtigden met een beperkt aanvullend pensioen weinig tot geen baat zouden hebben bij de hogere AOW. Het volledig fiscaliseren van de AOW heeft naast grote inkomensgevolgen ook complexe internationaalrechtelijke gevolgen bij grensarbeid. De AOW heeft, vanuit het perspectief van de levensloop bezien, een herverdelend effect van mensen die een hoog levensloopinkomen hebben naar mensen met een laag levensloopinkomen. Bij de weging van het instrument fiscalisering AOW zou meegewogen moeten worden of het wenselijk is deze herverdeling over de levensloop te versterken

      • Wanneer een NL’er in hetbuitenland woont en vanuit NL de AOW ontvangt is dat inkomen.
        Dat inkomen wordt daar op 1 hoop gegoid met alle andere inkomens.
        B.v. een bedrijfspensioenfonds uitkering.
        Over dat gehele inkomen wordt in dat woonland dan Ink. Bel. ingehouden.
        Waneer de AOW wordt verhoogd betaal je daar dan ook belasting over, met als resultaat dat het resterende bedrag na belasting dan netto inkomsten zijn.

        Herverdeling van een “levensloopinkomen” is derhalve niet nodig, daar zorgt de locale belastingdienst al voor via hun tarieven in NL dan wel in het woonland.
        Herverdeling is alleen maar philosofisch-idiologisch gedram uit de hoek van jaloerse “nivellering is een feest”-lieden, behept met een op hebzucht en begerigheid gebaseerde motivatie-blik op andermans centen.

        Zoals gebleken is met de “regulatie” van de pensioenen via de knullige rekenregels van de toenmalige minister, vanuit diezelfde naijver-perspectieven-hoek met alle desastreuze gevolgen voor gepensioneerden van dien.
        Idem aan de verfoeilijke BOX-3 en het eindeloos afromen van spaargelden en eigen pensioenpotjes voor later.

        De hele discussie slaat nergens op dan het via omwegen verder bestelen van een ieder die wat opzij heeft kunnen leggen.
        Let wel : NA belastingbetalingen, van zijn eigen centen.
        Ondanks dat dat als “ongewenst” wordt ervaren door de jalourse nivellerings-kliek.

        Nogmaals :
        Het enige dat de NL regering moet doen is van de AOW-pot-rekening-courant een degelijk pensioenfonds maken.
        Een onafhankelijk pensioenfonds dat buiten de grijpgrage vingers valt van ambtenaren van de belastingdienst van het Min. v. Fin., behalve dat er reguliere belasting wordt geheven over het uitbetaalde (AOW-) pensioen.
        Met inkomsten uit de geheven AOW-premies.
        En eventuele aardgas-baten ex NAM & Co (Noorwegen als voorbeeld).

      • Het in de eerste alinea gestelde, namelijk dat het woonland heft over het totaal van AOW en pensioeninkomsten, is in zijn algemeenheid onjuist. De heffing over de diverse onderdelen van het inkomen is per belastingverdrag verschillend. Het komt veel voor dat beide typen inkomsten niet bij elkaar gevoegd worden.

        Het terugdraaien van de nu al bestaande gedeeltelijke fiscalisering van de AOW (het fonds wordt immers nu al voor een substantieel deel door belastinginkomsten gevormd) zou een beduidend hogere AOWpremie met zich brengen, en inderdaad- behoorlijk wat denivellering. Ik verwacht weinig bijval voor een dergelijk idee bij politieke partijen. Beperking van de discussie tot hetgeen in het rapport van de commissie draagkracht AOW aan de orde wordt gesteld over fiscalisering AOW, en de rol van gepensioneerden in de financiering daarin, lijkt me vruchtbaarder.

Een reactie versturen

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Met het plaatsen van een reactie accepteert u het privacybeleid.

Blijf op de hoogte

Ontvang een e-mail wanneer er nieuwe berichten online staan.

Factsheet