Achtergronden

Duitsland heeft relatief veel immigranten. De meesten kwamen in de jaren ’60 en ’70 als gastarbeider, gevolgd door hun gezinsleden. Het land heeft ook relatief veel vluchtelingen opgenomen, vooral uit ex-Joegoslavië. Bijna tien procent van de bevolking bestaat uit buitenlanders: 7,5 miljoen mensen.

Over elk volk bestaan clichés, maar die komen niet zomaar uit de lucht vallen. Er zit vaak een kern van waarheid in. Zo staan Duitsers bekend als pünktlich en gründlich. Als een Duitser iemand om acht uur uitnodigt, verwacht hij dat de gast om acht uur op de stoep staat. Niet eerder, niet later. En een karwei afmaken “met de Franse slag” (over clichés gesproken…) is een Duitser een doorn in het oog. Elk karwei dient grondig te worden aangepakt.

Duitsers hechten zeer aan correcte omgangsvormen. Ze spreken de meeste mensen aan met “Sie”, waar Nederlanders elkaar zouden tutoyeren. “Du” (je, jij) wordt uitsluitend gebruikt voor het aanspreken van familieleden, goede vrienden en kinderen. Overigens lijkt dit gebruik bij de jongere generatie minder star te worden toegepast.

• Wat maakt een Duitser tot Duitser. Ga hier naar de wat uitvoeriger boekbespreking “Duitsland. Biografie van een natie”
• Tien tips om Duitsers te begrijpen (website digischool.nl/duits)
• Etiquette in Duitsland en Duits-Nederlandse cultuurverschillen (voornamelijk in een commerciële setting, website Duits Nederlandse KvK)
• Over Duitse invloeden in Nederland (website digischool.nl/duits)
• Over de status van de Nederlandse taal in Duitsland (Wikipedia nl)

Aantallen

In Duitsland wonen volgens de gegevens van het Duits bureau voor de statistiek 144.741 Nederlanders (cijfers van 2014). In werkelijkheid zijn het er waarschijnlijk meer, omdat niet iedere landgenoot zich in Duitsland hoeft aan te melden.

Verreweg het grootste deel van hen – een kleine 70.100 – woont in de deelstaat Noordrijn-Westfalen. Nedersaksen is een goede tweede met een kleine 30.200 Nederlanders, gevolgd door Beieren en Baden-Württemberg met beide ruim 9300. Ga hier naar een overzicht waarin u kunt zien waar de meeste Nederlanders in Duitsland wonen.

Omgekeerd wonen er in Nederland 368.512 Duitsers die alleen de Duitse nationaliteit bezitten en meer dan 61.000 met zowel de Duitse als de Nederlandse nationaliteit (CBS). Niet meegenomen zijn Duitsers bij internationale organisaties, internationale gerechtshoven, bij de octrooiraad, diplomaten etc.

Het aantal geregistreerde zgn. Verdragsgerechtigde Nederlanders in Duitsland is  24.899 (cijfers 2014; opgave ZIN). Ook hier geldt dat er in werkelijkheid waarschijnlijk (veel) meer gepensioneerden in Duitsland wonen. Velen blijven in Nederland ingeschreven (eigen huis of bij familie), houden daar hun zorgverzekering, en wonen “illegaal” langer dan de wettelijke termijn jaarlijks formeel toestaat in Duitsland. Er is weinig bekend over hoe groot deze groep is.

Bronnen: DNHK; Duitslandnieuws; CBS