Er is thans een wijzigingsprotocol van het Belastingverdrag met Oekraïne in behandeling. Over belastingheffing pesnioenen citeer ik een en ander uit de Toelichtende Nota. Merk op dat voor dit onderwerp geen overgangsregeling is voorzien :
35 020 Protocol tot wijziging van het Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en Oekraïne tot het vermijden van dubbele belasting en het voorkomen van het ontgaan van belasting met betrekking tot belastingen naar het inkomen en naar het vermogen; ’s-Gravenhage, 12 maart 2018
Nr. 1 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN
II.10. Pensioenen, lijfrenten en socialezekerheidsuitkeringen (artikelen X en XXIV van het Wijzigingsprotocol, artikel 18 van het Verdrag en artikel X van het Protocol bij het Verdrag)
Met artikel X van het Wijzigingsprotocol wordt artikel 18 van het Verdrag geheel vervangen door een nieuw artikel 18. Op basis van het oorspronkelijke artikel 18 van het Verdrag geldt een woonstaatheffing voor fiscaal gefacilieerd opgebouwde pensioenen, andere soortgelijke beloningen en lijfrenten. Desalniettemin heeft Nederland als bronstaat ingevolge artikel X van het Protocol bij het Verdrag ook een heffingsrecht ter zake van pensioenen, andere soortgelijke beloningen en lijfrenten van inwoners van Oekraïne totdat de bevoegde autoriteit van Oekraïne de bevoegde autoriteit van Nederland heeft bericht dat Oekraïne deze uitkeringen (zelf) kan belasten. Met het nieuwe artikel 18 heeft het land van waaruit deze uitkeringen afkomstig zijn een heffingsrecht. Voor Oekraïne betekent dit dus als bronland een uitbreiding van de heffingsrechten, en voor Nederland als bronland betekent dit dat de afhankelijkheid van de nationale heffingsmogelijkheden van Oekraïne als woonland komen te vervallen.
Met de in artikel X van het Wijzigingsprotocol opgenomen wijziging van artikel 18 wordt aangesloten bij het Nederlandse verdragsbeleid over de heffingsrechten over deze uitkeringen (onderdeel 2.11.1 van de NFV 2011).
Nederland hanteert het zogenoemde EET-systeem voor pensioenen («exempt, exempt, taxed»). Dit houdt in dat pensioenpremies aftrekbaar zijn, de aanspraken op pensioenuitkeringen onbelast zijn, terwijl de uitkeringen wel worden belast. Oekraïne hanteert momenteel een EEE-systeem (exempt, exempt, exempt) voor pensioenen, maar is voornemens dit systeem aan te gaan passen. Met de wijzigingen in artikel 18 van het Verdrag wordt gewaarborgd dat uitkeringen uit een in Nederland fiscaal gefacilieerd opgebouwd pensioen (of lijfrente) aan een inwoner van Oekraïne in Nederland kunnen worden belast.
Het eerste lid van artikel 18 bepaalt dat het heffingsrecht over pensioenen, andere soortgelijke beloningen en lijfrenten, die worden betaald aan een inwoner van de andere staat, toekomt aan de bronstaat. Hieronder vallen alleen pensioenen in de particuliere sector en (ingevolge artikel 19, derde lid) pensioenen van werknemers van overheidsbedrijven. Het heffingsrecht ter zake van pensioenen die zijn opgebouwd in publiekrechtelijke dienstbetrekkingen is geregeld in artikel 19, tweede lid.
Ingevolge het tweede lid van artikel 18 heeft de bronstaat ook een heffingsrecht ter zake van uitkeringen die de bronstaat onder zijn socialezekerheidswetgeving betaalt aan een inwoner van de andere staat.
Het derde lid van artikel 18 regelt wanneer een Verdragsluitende Staat kan worden aangemerkt als de bronstaat van een pensioen, andere soortgelijke uitkering of lijfrente. Dit is het geval voor zover de daarvoor betaalde premies, dan wel de aanspraken op pensioenen, andere soortgelijke beloningen en lijfrenten, in die staat in aanmerking zijn gekomen voor fiscale faciliëring. Tevens is in dit lid bepaald dat de overdracht van een pensioen, andere soortgelijke uitkering of lijfrente van een pensioenfonds of een verzekeringsmaatschappij van een staat naar een pensioenfonds of een verzekeringsmaatschappij in enige andere staat, het heffingsrecht van de bronstaat niet aantast.
Het vierde lid van artikel 18 stelt zeker dat het onderhavige artikel ook van toepassing is op afkoopsommen van pensioenen, andere soortgelijke beloningen en lijfrenten die worden betaald vóór de datum waarop het pensioen, de soortgelijke beloning of de lijfrente ingaat.
In overeenstemming met de wijzigingen in artikel 18 van het Verdrag, is het huidige artikel X van het Protocol bij het Verdrag met artikel XXIV van het Wijzigingsprotocol geschrapt en overeenkomstig het Nederlandse verdragsbeleid (onderdeel 2.11.4 van de NFV 2011) vervangen door het nieuwe artikel X van het Protocol bij het Verdrag waarin een definitie van het begrip lijfrente wordt gegeven.
Jan de Voogd zegt
En uit het verslag van overleg met de Tweede Kamer
35 020 Protocol tot wijziging van het Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en Oekraïne tot het vermijden van dubbele belasting en het voorkomen van het ontgaan van belasting met betrekking tot belastingen naar het inkomen en naar het vermogen; ’s-Gravenhage, 12 maart 2018
Nr. 2 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG
Vastgesteld 28 november 2018
De leden van de fractie van de VVD vragen op welke onderdelen het wijzigingsprotocol afwijkt van de OESO-richtlijnen. Bij de redactie van de bepalingen van het wijzigingsprotocol is zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij het OESO-modelverdrag2 volgens de tekstversie van 16 juli 2014. Daarnaast zijn specifieke bepalingen opgenomen die voortvloeien uit het Nederlandse verdragsbeleid zoals toegelicht in de Notitie Fiscaal Verdragsbeleid 20113 (hierna: «NFV 2011») en het Oekraïense verdragsbeleid. Zo is in overeenstemming met onderdeel 2.11 van de NFV 2011 met artikel X van het wijzigingsprotocol in een nieuw artikel 18 van het Verdrag een bronstaatheffing opgenomen voor fiscaal gefacilieerd opgebouwde pensioenen, andere soortgelijke beloningen en lijfrenten. Een ander voorbeeld is dat vrijgestelde beleggingsinstellingen voortaan uitdrukkelijk worden uitgesloten van verdragsvoordelen zoals genoemd in onderdeel 2.2.1. van de NFV 2011 en de motie van de leden Omtzigt en Van Vliet4. Met het oog op het actuele verdragsbeleid van Oekraïne op het punt van de bronheffingen, zijn de artikelen 10 (dividenden), 11 (interest) en 12 (royalty’s) van het Verdrag vervangen. In het kader van het in de NFV 2011 uiteengezette verdragsbeleid van Nederland om in relatie tot ontwikkelingslanden meer begrip te tonen voor wensen tot ruimere heffingsmogelijkheden, heeft Nederland hier uiteindelijk mee ingestemd. In de Toelichtende Nota is steeds aangegeven of een bepaling is ontleend aan het OESO-modelverdrag of aan het Nederlandse of Oekraïense verdragsbeleid.5
Theodora Besse zegt
Echt goed voorstelbaar, dat je als gepensioneerde in Oekraïne gaat wonen om NL belasting te ontlopen… Goed dat dergelijke belastingontwijking voor eens en voor altijd wordt aangepakt! En met onmiddellijke ingang! Dat zal heel veel extra geld in de staatskas brengen!
Al is het natuurlijk bij lange na niet zoveel als Nederland met behulp van belastingontwijkers uit andere landen wegrooft door voor belastingparadijs te spelen. Maar alle beetjes helpen.
Carlos Malta zegt
Niemand zit te wachten op de opinie van mw Besse over belastingontwijking. Te hopen valt dat het nieuwe verdragsbeleid van Nl m.b.t. het belasten van pensioenen nog op flinke weerstand van verdragspartners stuit. Een fatsoenlijke overgangsregeling dient rekening te houden met eerder gewekte verwachtingen. De amorele Fiscus haalt het geld waar het zit. Dat Snel snel mag opkrassen.
Jan de Voogd zegt
Dat stuiten op verzet t.a.v. bronstaatheffing op pensioenen bij verdragspartners zal dan niet Oekraine betreffen, omdat de onderhandelingen met Oekraine al afgerond zijn. Wijzigingen, zoals een passende overgangsregeling, zullen dus aangekaart moeten worden bij de Nederlandse autoriteiten.