Daaruit:
Uit het SUWI jaarverslag 2019 van de SVB:
Waardegericht werken met behulp van agile
Het vergroten van onze wendbaarheid is een van de strategische doelstellingen. Klanten en opdrachtgevers verwachten dat de SVB snel en adequaat reageert op hun wensen en behoeften. Voor het vergroten van deze gevraagde wendbaarheid heeft de SVB eerder al gekozen voor het werken in resultaatverantwoordelijke teams, ondersteund door de toepassing van Lean. Voor de ontwikkeltaken heeft de SVB in 2019 expliciet gekozen voor een transformatie naar waardegericht werken met agile als ondersteunende werkwijze. Hierbij staat multidisciplinair en kort-cyclisch ontwikkelen van klantwaarde centraal. Voorbeelden van in 2019 geleverde klantwaarde via agile werken zijn bij PGB de vereenvoudigde zorgovereenkomst, het project Data Initiatief en de Waldo-app bij DSV. Met dit laatste initiatief kunnen klanten in het buitenland eenvoudiger een levensbewijs verstrekken. Deze app is getest en de volgende onderdelen worden nu ontwikkeld waarna de app gefaseerd geïmplementeerd gaat worden.
De transformatie naar waardegericht werken bij de SVB kenmerkt zich door proberen en leren. Stap voor stap kijken of iets werkt, dat dan evalueren en waar nodig aanpassen.
Gedetineerden
(..)
In augustus 2019 bleek dat de uitwisseling van gedetineerden in het buitenland tussen Buitenlandse Zaken en de SVB gedurende 3 jaar niet had plaatsgevonden. De uitwisseling is per september 2019 hervat. Na hervatting bleek dat 24 personen die gedetineerd zijn in het buitenland een lopende uitkering hadden. De onterecht betaalde uitkeringen zijn stopgezet en worden teruggevorderd. Indien blijkt dat in het verleden ten onrechte een uitkering is ontvangen, gedurende de periode dat de SVB geen gegevens ontving van Buitenlandse Zaken, wordt deze teruggevorderd en verrekend met een lopende AOW-uitkering. Circa 60 personen zijn in onderzoek.
Internationale controle
In 2019 verrichtte het Controleteam Buitenland 983 AOW/Anw onderzoeken in België, Bosnië, Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Hongarije, Italië, Kaapverdië, Kroatië, Oostenrijk, Polen en Servië. Bij 203 klanten bleken er onjuistheden in de gegevens te zijn, waardoor er teveel werd uitgekeerd. Dit betreft gegevens die in onze administratie staan maar die niet overeenkomen met de situatie die we aantreffen bij de klant.
De AIO controle in het buitenland gaat over controle op verblijf, vermogen en pensioen in het buitenland. De SVB heeft een integrale controle op verblijf en vermogen ingericht. Deze begon in 2013 en richt zich elk jaar op één of meer geboortelanden. 2019 was het laatste jaar met daarin de controle van 7.152 in Nederland geboren AIO-gerechtigden. In 2020/2021 vinden de aansluitende vermogensonderzoeken plaats.
De SVB controleerde in 2019 in Marokko of AKW-kinderen die daar wonen, naar school gaan en uitwonend zijn. Er zijn 133 kinderen gecontroleerd, waarvan 14 niet (meer) schoolgaand bleken te zijn. Tweevoudige kinderbijslag ten behoeve van uitwonende kinderen komt in Marokko niet meer voor en door een afnemend aantal gerechtigden neemt het aantal onderzoeken jaarlijks af. Door de
Wet herziening Exportbeperking Kinderbijslag is de export van kinderbijslag naar Turkije en diverse andere landen gestopt.
Heerlijk al dat nono taalgebruik en al die controles. Iedereen crimineel. Niets geleerd van de Toeslagen affaire.
Waar zou SVB voor kunnen staan?
Beste Rudi,
ik neem maar even aan dat uw reactie een eerste korte impulsieve reacties is. “Iedereen crimineel en niets geleerd van de Toeslagen affaire.” Wat nu dan? Niets meer controleren en een ieder op z’n blauwe of anderszins gekleurde ogen geloven? AUB wees niet naïef. Natuurlijk wordt er gefraudeerd 100% zeker. Dat daarbij voorkomen moet worden dat er fouten als bij de Toeslagen affaire aan het licht zijn gekomen is over duidelijk. Gelet op mijn eigen ervaringen ben ik blij dat de samenwerking met andere landen op de financiële (fraude) controle sterker wordt. Geloof mij het kan niet sterk genoeg zijn. Dit alles toch echt om te voorkomen dat de, gelukkig vele, eerlijke mensen de kost gaan betalen en anderen over de rug van hen de grote bram uithangen.
Uit UWV jaarverslag 2019
Handhaving internationaal
Bepaalde vormen van fraude en regelovertreding reiken over de landsgrenzen heen. De controlemogelijkheden en bevoegdheden voor Nederlandse uitvoeringsorganisaties zijn in het buitenland beperkt. Hetzelfde geldt voor buitenlandse uitvoeringsorganisaties in Nederland. Afgelopen jaar zijn hierover gesprekken gevoerd in de Administrative Commission for the Coordination of Social Security Systems van de Europese Unie. UWV en het ministerie van SZW bekijken de mogelijkheden om de controlebehoefte op de rechtmatigheid van de uitkeringen in te passen in (bilaterale) verdragen en verordeningen. Het Internationaal Bureau Fraude-informatie (IBF) en het Interventieteam Buitenland (ITB) dragen gezamenlijk bij aan de bestrijding van grensoverschrijdende fraude, misbruik en oneigenlijk gebruik van sociale zekerheid. Over 2019 heeft het IBF 2.182 verzoeken tot onderzoek ontvangen, onder meer naar (verzwegen) vermogen, inkomsten, ondersteunen bij invorderen en informatieverzoeken. In 2019 zijn 211 vermogensonderzoeken afgerond en is er voor ruim € 3 miljoen aan vermogen getraceerd. Het ITB heeft in 2019 349 veldonderzoeken uitgevoerd naar het niet melden van inkomsten uit werk of pensioen en het niet melden van vrijwilligerswerk. In het totaal zijn er 76 regelovertredingen afgehandeld.
Het IBF wisselt ook informatie uit met buitenlandse socialezekerheidsinstanties. UWV organiseert jaarlijks de Network Group European Benefit Fraud. Deze groep bestaat uit vertegenwoordigers van socialezekerheidsinstellingen uit zeventien Europese landen en relevante externe ketenpartners. Zij komen jaarlijks samen om kennis en informatie te delen over best practices op het gebied van socialezekerheidsfraude en over beleidsuitvoering. Dit jaar werd de bijeenkomst samen met het Noorse socialezekerheidsorgaan NAV Control in Oslo georganiseerd. Er waren in totaal 51 deelnemers uit 10 verschillende landen. Ze spraken onder meer over de toepassing van data-analyse, risicomodellen en algoritmes voor de preventie, detectie en bestrijding van socialezekerheidsfraude. Ethische en technische dilemma’s in relatie tot de AVG/General Data Protection Regulation (GDPR) kwamen daarbij ook aan de orde. Het ITB heeft met een aantal landen verkennende afspraken gemaakt om gezamenlijk uitkeringsgerechtigden te bezoeken in het kader van pro-rata-uitkeringen.
Verder werkt het IBF actief samen met gemeenten en verzorgt het op aanvraag workshops of voorlichtingsbijeenkomsten voor gemeenteraadscommissies. Om gemeenten in staat te stellen onderzoek naar (verzwegen) vermogen en inkomen in het buitenland zo efficiënt mogelijk aan te pakken, heeft het samenwerkingsverband Onderzoek Vermogen Buitenland (OVB) de handreiking ‘Onderzoek naar verzwegen inkomen en vermogen in het buitenland’ in 2019 herijkt. In dit samenwerkingsverband participeren naast UWV ook SVB, VNG, Divosa, de Beroepsvereniging voor Klantmanagers van gemeenten (BVK) en het ministerie van SZW. Om het IBF op de kaart te zetten heeft het OVB in 2019 negen regionale voorlichtingsbijeenkomsten voor gemeenten verzorgd, drie workshops specifiek voor klantmanagers van gemeenten en drie workshops tijdens het landelijk VNG-congres ‘Toezicht en Handhaving’. In totaal werden in 2019 met de voorlichtingsbijeenkomsten vanuit het OVB 101 individuele gemeenten bereikt.
Uit het Jaarplan 2020 van de Belastingdienst:
Voor buitenlands belastingplichtigen heeft de Belastingdienst beperktere mogelijkheden tot hulp dan bij binnenlands belastingplichtigen. Zo worden vanuit het buitenland minder gegevens aangeleverd, waardoor voor deze groep geen vooraf ingevulde aangiftegegevens beschikbaar kunnen worden gesteld. Voor het buitenlandse inkomen zijn we afhankelijk van een buitenlandse verklaring over het in het woonland genoten inkomen. De vraag welk land uiteindelijk kan heffen over een inkomensbestanddeel zorgt voor veel discussie.
(…)
Verhuld vermogen
Het programma Verhuld Vermogen richt zich op het beïnvloeden van het gedrag van burgers en bedrijven: we willen voorkomen dat zij in de verleiding komen om inkomen en vermogen buiten het zicht van de Belastingdienst te houden. Daarom communiceren we gericht en informeren we fiscaal dienstverleners over de consequenties van het verhullen van vermogen. We zoeken ook actief naar verhuld vermogen. Vaak is het zo dat inkomen en vermogen al buiten ons zicht zijn gebracht. De stroom informatie uit het buitenland wordt groter en kwalitatief beter, waardoor we meer verborgen inkomen en vermogen kunnen detecteren en corrigeren. Speerpunten voor 2020 zijn het bestrijden van ondoorzichtige constructies in belastingparadijzen, vraagstukken omtrent de woon- en vestigingsplaats en binnenlands verhuld vermogen, dat bijvoorbeeld is ondergebracht in (familie)stichtingen.
Suwi Jaarverslag 2020
Over de SVB:
2.5.1 Internationale controle
In 2020 verrichtte het Controleteam Buitenland 258 AOW/Anw onderzoeken naar klanten woonachtig
in het buitenland. Bij 76 klanten bleken er onjuistheden in de gegevens te zitten, waardoor er teveel
werd uitgekeerd. Dit betreft gegevens die in onze administratie staan, maar waarbij die administratie
niet overeenkomt met de situatie die we aantroffen bij de klant. De gevolgen van corona voor zowel
het afleggen van huisbezoeken alsmede reisrestricties hebben er toe geleid dat de onderzoeken zich
vooral hebben beperkt tot de landen Duitsland en Suriname.
De AIO controle in het buitenland gaat over controle op verblijf, vermogen en pensioen in het
buitenland. De SVB heeft een integrale controle op verblijf en vermogen ingericht. Deze begon in 2013
en richtte zich tot en met 2019 elk jaar op één of meer geboortelanden. Vanaf 2021 wordt
vermogensonderzoek in het buitenland met behulp van aanvullende begroting geïntensiveerd.
De SVB controleerde in 2020 in Marokko of AKW-kinderen die daar wonen, naar school gaan en
uitwonend zijn. Er zijn 124 kinderen in onderzoek gegeven. In verband met corona en als gevolg
daarvan de scholensluiting in Marokko konden niet alle kinderen worden gecontroleerd. In totaal zijn
92 kinderen gecontroleerd, waarvan 5 niet (meer) schoolgaand bleken te zijn. Tweevoudige
kinderbijslag ten behoeve van uitwonende kinderen komt in Marokko niet meer voor en door een
afnemend aantal gerechtigden neemt het aantal onderzoeken jaarlijks af.
(..)
4.3.1 Loket Buitenland
Op 4 februari 2020 hebben het Ministerie van Buitenlandse Zaken en de SVB een convenant gesloten
in het kader van Project Loket Buitenland. Dit project heeft tot doel om de overheidsdienstverlening
aan Nederlanders in het buitenland te verbeteren. Om dit doel te verwezenlijken is een centraal
virtueel loket ingericht, de website http://www.nederlandwereldwijd.nl. Door het creëren van één ‘easy
point of contact’ kunnen Nederlanders die wonen, werken of studeren in het buitenland integraal
worden geïnformeerd. Sinds 2 juni 2020 kunnen zij ook met vragen over de AOW bij dit loket 24/7
terecht.
4.3.2 Verlaging administratieve last en doorlooptijden
Aan in het buitenland woonachtige AOW- en Anw-klanten wordt jaarlijks een levensbewijs
toegestuurd om te verifiëren of de uitkering rechtmatig wordt verstrekt. Samen met een aantal
buitenlandse partnerinstituten is in 2020 gewerkt aan een geautomatiseerde gegevensuitwisseling,
waardoor de verificatie middels een levensbewijs voor een groot deel niet meer direct bij klanten
hoeft te worden uitgevraagd. Vanwege corona zijn er in de periode maart tot september geen
levensbewijzen verstuurd, omdat veel klanten vanwege de coronamaatregelen niet meer in staat
waren om hun levensbewijs te laten invullen door de daarvoor bevoegde buitenlandse instantie.