Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Datum19 oktober 2021
BetreftReactie op brief J.B. met betrekking tot het belastingverdrag met Duitsland
Daaruit:
Geachte voorzitter,
Hierbij stuur ik u de door de vaste commissie voor Financiën van uw Kamer gevraagde reactie op de brief van de heer J.B. Met zijn brief en het daarbij gevoegde zwartboek vraagt de heer J.B. aandacht voor de situatie van inwoners van Nederland die een Duits socialezekerheidspensioen1 (‘SZ-pensioen’) van € 15.000 of minder ontvangen.
Het zwartboek
Het door de heer J.B. c.s. (de ‘Actiegroep’) opgestelde zwartboek stelt dat inwoners van Nederland die een Duits SZ-pensioen van € 15.000 of minder per kalenderjaar ontvangen negatieve inkomensgevolgen ondervinden van het belastingverdrag met Duitsland uit 2012 (het ‘Verdrag’). De Actiegroep wijst erop dat onder het oude belastingverdrag met Duitsland uit 1959 (het ‘oude Verdrag’) het heffingsrecht over SZ-pensioenen aan het bronland (Duitsland) werd toegewezen. Artikel 17 (het ‘pensioenartikel’) van het Verdrag wijst het heffingsrecht over pensioenen, lijfrenten en socialezekerheidsuitkeringen (‘SZ-uitkeringen’) toe aan de woonstaat van de ontvanger, indien de uit de andere staat ontvangen pensioen-, lijfrente- en SZ-uitkeringen tezamen € 15.000 of minder per kalenderjaar bedragen.
Door het nieuwe belastingverdrag zou volgens de Actiegroep een grote groep inwoners van Nederland die een Duits SZ-pensioen ontvangt een inkomensachteruitgang hebben ondervonden. De Actiegroep vindt het oneerlijk dat de belastingheffing over hun Duitse SZ-pensioen door de verdragswijziging is veranderd. De Actiegroep stelt daarom voor dat Nederland Duitse pensioenen unilateraal vrijstelt van belastingheffing.
(..)
Tijdens de goedkeuringsprocedure met betrekking tot het Verdrag is door uw Kamer gevraagd naar de inkomensgevolgen voor gepensioneerden. In dat kader is toen een aantal rekenvoorbeelden aan uw Kamer gestuurd.2 In deze rekenvoorbeelden, die uitgingen van een aantal voorbeeldsituaties, deed zich geen inkomensachteruitgang voor. De exacte gevolgen zijn echter afhankelijk van de precieze feiten en omstandigheden van de individuele belastingplichtige, zoals de hoogte van het overige inkomen. Het is mogelijk dat inwoners van Nederland die een klein Duits pensioen ontvangen in hun specifieke situatie een hogere belastingdruk ervaren dan het geval zou zijn geweest wanneer het oude Verdrag niet was vervangen. Dit is door mijn ambtsvoorgangers ook aangegeven in reactie op nadere vragen van uw Kamer.3 Een hogere belastingdruk zou zich bijvoorbeeld kunnen voordoen bij belastingplichtigen die naast een klein Duits SZ-pensioen substantieel overig inkomen hebben.
De door de Actiegroep voorgestelde oplossing
Ik kan mij voorstellen dat mensen moeite hebben met het feit dat een nieuw belastingverdrag voor hun specifieke geval leidt tot negatieve inkomensgevolgen. Door het Verdrag wordt echter op gebruikelijke wijze dubbele belastingheffing voorkomen. Bovendien is de belastingdruk voor inwoners van Nederland die een Duits pensioen van € 15.000 of minder ontvangen niet anders dan voor inwoners van Nederland die een gelijk bedrag aan Nederlands pensioen ontvangen (uitgaande van voor het overige gelijke omstandigheden). Gelet op het voorgaande zie ik geen aanleiding om, zoals de Actiegroep suggereert, een unilaterale vrijstelling te verlenen (waarbij in beide landen geen belasting zou worden geheven over dat pensioen) in situaties waarin het heffingsrecht over Duitse pensioenen aan Nederland wordt toegewezen.
Ik bied de Actiegroep graag aan om met mijn ambtenaren in gesprek te gaan, om het Verdrag en de onderliggende overwegingen waar nodig nader toe te lichten.
Hoogachtend,
de staatssecretaris van Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst
J.A. Vijlbrief
Lees verder op: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2021/10/19/reactie-op-brief-jb-met-betrekking-tot-het-belastingverdrag-met-duitsland
W. Dobbermann zegt
De aow wordt met 2% per jaar verminderd voor de jaren die je in duitsland gewerkt hebt!
Gelijkheid met iemand die altijd in Nederland gewerkt heeft is er dus niet!!!!!
Jan de Voogd zegt
In beginsel bouw je dan Duits pensioen op.
Dominicus van den Bergh zegt
Heer Dobbermann, werken is geen criterium. Permanent verblijf is een criterium. Bij wonen en werken buiten Nederland wordt dan over de inkomsten buiten Nederland geen AOW premie geheven evenmin inkomstenbelasting. Mensen die vanaf hun 15e tot hun 65ste in Nederland hebben gewoond en nimmer hebben gewerkt krijgen toch de volledige AOW.
Jan de Voogd zegt
@ Van den Bergh Dit is verwarrend. De regels zijn als volgt: AOW wordt opgebouwd bij wonen OF werken in Nederland, TENZIJ je wonend in Nederland buiten Nederland (in voldoende omvang met name in geval van meerdere werkkringen) werkt (waar de heer Dobbermann op wees). De leeftijdsgrenzen voor opbouw AOW zijn veranderd: periode van AOW opbouw ligt tussen de persoonlijk geldende AOW leeftijd minus 50 jaren en de AOW-leeftijd. De begintijd vanaf 15 jaar dat men AOW opbouwde kan daardoor verloren zijn gegaan, en wordt dat steeds meer.
Het heffen van AOW-premie is inderdaad afhankelijk van het verzekeringsplichtig zijn voor de AOW (behalve bij vrijwillig AOW verzekerden). De heffing van Nederlandse inkomstenbelasting over welke inkomsten dan ook, en afzonderlijk de AOW, door Nederland is afhankelijk van bepalingen uit het bilaterale belastingverdrag (als dat er is).
J.A. Slof zegt
Omdat in Duitsland deze pensioenen niet belast worden, betekent dit nieuwe Verdrag wel degelijk een kostenverhoging voor Nederlandse ingezetenen.
De heer Vijlbrief doet dit af door er op te wijzen dat in dit nieuwe Verdrag “ op gebruikelijke wijze dubbele belastingheffing wordt voorkomen”.
Zo gebruikelijk is dit echter niet, want in het nieuwe Verdrag dat per 1 januari jl met Zwitserland is afgesloten en waarbij Nederland nu nieuw 15% mag heffen op pensioenen en AOW afkomstig uit Nederland en uitbetaald aan inwoners in Zwitserland, heft ook Zwitserland over 56% van deze pensioenen eveneens belasting! En wel met het progressieve percentage dat gebruikelijk is voor 100% van dat pensioen.
Het tijdperk waarin dubbele belastingen voorkomen werden, wordt op slinkse wijze ondergraven.
Jan de Voogd zegt
De wijze van voorkoming van dubbele belasting in het Zwitserse verdrag is juist uitzonderlijk, niet die in het Duitse verdrag. Aannemelijk is dat het de inzet van Zwitserland is geweest om het zo in het nieuwe verdrag geregeld te krijgen, niet die van Nederland.
Jan Slof zegt
Het klopt dat het nieuwe Verdrag met Zwitserland ( gelukkig) uitzonderlijk is ten aanzien van de dubbele belastingheffing. Het klopt echter niet, dat het de inzet van Zwitserland was om dit zo te regelen. Nederland wilde aanvankelijk de pensioenen nog veel zwaarder belasten dan met 15%, maar Zwitserland wilde dat niet accepteren om de eenvoudige reden dat ook Zwitserland nog wat belasting wil heffen van hun buitenlandse ingezetenen.
Terwijl ze vóór 2021 gewoon 100% konden heffen omdat het internationaal geaccepteerd is, dat men in principe in het woonland belasting betaalt, moeten ze nu genoegen nemen met een veel lagere opbrengst.
Het was juist Nederland die dit nieuwe Verdrag doorgedrukt heeft, Zwitserland is er duidelijk slechter van geworden.
Dit is ook terug te vinden in de desbetreffende Kamerstukken en het is mij bevestigd door het Staatssekretariaat voor Internationale Financiën in Bern.
De slachtoffers zijn Nederlandse ingezetenen van Zwitserland, die nu met heffingen van beide kanten geconfronteerd worden en daardoor vaak in totaal aanzienlijk meer inkomstenbelasting moeten betalen dan voorheen.
Jan de Voogd zegt
Dat is precies wat ik al stelde: niet Nederland heeft deze regeling zo gewild (want Nederland wil altijd bronstaatheffing over zo veel mogelijk pensioenen), maar Zwitserland heeft bewerkstelligd dat dit er als compromis uitkwam.
Jan Slof zegt
Zo gezien klopt het helemaal: Nederland is het land, dat het systeem van het voorkomen van dubbele belasting betalen onderuithaalt, juist omdat ze, zoals u zelf zegt, altijd zoveel mogelijk over pensioenen willen heffen.
Maar Zwitserland int nu aanzienlijk minder dan voorheen en de betreffende Nederlandse burger in dat land betaalt nu in totaal aanzienlijk meer dan voorheen!
Dus wie is hier de boosdoener? Toch niet het land dat genoegen moet nemen met minder belastinginkomsten dan voorheen….